در این مقاله بر انواع سیستمهای درب اتوماتیک نگاهی انداختهایم و هر کدام را به صورت جداگانه بررسی میکنیم.
سیستم پنوماتیک درب اتوماتیک
سیستمهای درب اتوماتیک را میتوان از نقطه نظر فناوری یا چگونگی عملکرد، به سه دسته کلی تقسیمبندی کرد:
- سیستم پنوماتیک درب خودکار
- سیستم درب خودکار هیدرولیکی
- سیستمهای الکترومکانیکی
در سیستمهای درب اتوماتیک، معمولا هوا به نیرو و حرکت مکانیکی تبدیل میشود. در حقیقت هوا به منظور محرکهای درب اتومات، مورد بهره برداری قرار میگیرند. دربهای پنوماتیک با کمک نیروی هوایی که تحت فشار قرار گرفته است، به صورت اتومات، درب را باز مینماید. این سیستم با شیوهای خودکار با فعال شدن یک سوئیچ باز میشود. اما به شیوه دستی نیز میتوان این گونه دربها را باز نمود. در سیستمهای درب اتومات، به ویژه دربهای پنوماتیک، یک اختلاف کوچک وجود دارد و آن استفاده از فشار هوا به جای ابزار و قطعات الکترونیکی میباشد. همانطور که گفته شد، از فشار هوا برای ساخت نیرو جهت باز کردن درب کمک گرفته میشود. در گام اول، این دربها برای ساختمانهایی مناسب است که صرفه جویی در انرژی برای آنها مهم است. یکی از دلایلی که باعث شده است، این دربها مصرف انرژی داشته باشند، به خاطر عدم نیاز آنها به سنسورهای ایمنی است. جک پنوماتیکی اجزاء مختلفی دارد، مانند:
- بدنه
- پیستون
- ژیگلور عقب
- ژیگلور جلو
درب اتوماتیک، بویژه در سیستم پنوماتیک، بر روی جک دو عدد پیچ تنظیم مشاهده میشود. ژیگلور عقبی به منظور کنترل باد در هنگام باز شدن درب میباشد و ژیگلور جلویی نیز برای کنترل باد در هنگام بیرون کشیدن پیستون طراحی شده است. در این جکها بر روی چهارچوب درب یا بخش ثابت تعبیه شده و بدنه روی لنگه درب یا بخش متحرک نصب میشود. همچنین برای باز کردن درب پنوماتیکی، لازم است:
- پیچ عقبی قفل بادی کاملا باز شود،
- ژیگلور عقبی جک اول با فشاد باد کم سفت میشود،
- ژیگلور عقبی جک نخست با فشار باد خیلی کم، سفتی بیشتری پیدا میکند.
بیشتر بخوانید: نکات مهم دربارهی انواع جک درب اتوماتیک
سیستم درب اتوماتیک هیدرولیکی
در سیستمهای درب اتوماتیک هیدرولیکی، قانون پاسکال کاربرد زیادی دارد. بدین معنی که از نیروی وارد شده به صورت برابر در همه جهات استفاده میشود. برای منتقل کردن فشار نه از هوا بلکه از مایع کمک میگیرند. در این سیستمها، استفاده از روغن کاربرد زیادی دارد. زیرا روغن در فشارهای بالا، خاصیت خود را نگاه داشته و استقامت خوبی دارند. روغن هیدرولیک، عمل انتقال نیرو پمپ به دیگر قسمتهای دستگاه را به عهده دارد. این موضوع سبب میشود تا عمر مفید قطعات به کار رفته بیشتر شده و شاهد فرسایش کمتری در آنها باشیم. از جمله امتیازات این سیستم، حرکت پایدار و فاقد لرزش و مهار راحت آن است.
درب اتوماتیک، با سیستم هیدرولیکی شبیه جک پنوماتیکی میباشد. ولی به جای هوا، درون جکها روغن در جریان است. قدرت فشار روغن از اکسیژن فشرده بیشتر است. از همین رو، شلنگهای جک هیدرولیکی هم در مقایسه با سیستم پنوماتیکی از ضخامت بیشتری برخوردار میباشد. شایان ذکر است، این سیستم، بیشتر به سیستم الکترومکانیکی شباهت دارند و عمدتا به صورت عمودی و در نقش بالابرها انجام وظیفه میکنند. در ادامه به مزیتهای سیستم هیدرولیکی اشاره میشود:
- ساخت نیروی بزرگتر بوسیله قطعات هیدرولیکی
- در اختیار داشتن سرعت و نیروی زیاد
- عدم لرزش و داشتن حرکتی آرام
- سیستم از انعطاف بالایی برخوردار است
- نگهداری آسان، ماندگاری بالا، بررسی و نظارت راحت بر کلیه قطعات آن بوسیله چند فشارسنج و حرارت سنج
- تنظیم دقیق سرعت باز کردن درب
- در دسترس بودن قطعات آن
- بهرمندی در سادگی طرح و مقرون به صرفه بودن
- بالا بودن میزان تردد
- در آب و هوای سرد بهتر جواب میدهد
در خاتمه این موضوع که درباره درب اتومات هیدرولیکی می باشد، باید افزود، روغنی که داخل یک استوانه وجود دارد، باعث میشود تا نیروی لازم بوجود آید. این ماده به پیستون استوانه بزرگتر فشار آورده و موجب بلند شدن بار بر روی استوانه میگردد. این نحوه از فشار به وسیله روغن نیز در مکانیزم خودروها و دیگر وسایل دیده میشود.
سیستمهای الکترومکانیکی
رایج ترین سیستمهای درب اتوماتیک، متعلق است به دربهایی که با روش الکترومکانیکی عمل میکنند. این دربها با جک مکانیک یا هیدرولیکی باز و بسته میشوند. جکهای هیدرولیکی همانطور که گفته شد، عمدتا در مناطق سردسیر و با مکانهای پر رفت و آمد سنگین مناسب میباشد. درباره نحوه کارایی درب اتومات الکترومکانیک باید خاطر نشان کرد، درون جک، موتوری تعبیه شده است که با کمک انتقال فشار به گیربکس عمل میکند. بدین معنی که جک گردش کرده و درب باز یا بسته میشود. هر چند این روش در ابتدا بسیار ساده به نظر میآید ولی فرسایش آن نسبت به نوع هیدرولیکی بیشتر است.
درباره مزیتهای درب اتومات الکترومکانیک نیز باید افزود، از نقطه نظر ایمنی دربهای الکترومکانیکی در برابر نیروی وارده مقاوم بوده و چنانچه قفل برقی نیز به این مجموعه اضافه شود، نفوذ ناپذیری آن افزایش مییابد. علاوه براین، دستگاه با مکانهای مختلف نصب در تضاد نیست. قیمت نصب و راه اندازی آن نیز نسبت به دیگر روشها بسیار مقرون به صرفه میباشد. این نوع دربها از آنجا که از تابلو فرمان کوچکی برخوردار هستند، باعث شده است تا نگاههای بیشتری به سمت این نوع دربها کشیده شود. یکی دیگر از دلایل استقبال از این سازهها، مستقل بودن بخش مکانیکی از دیگر بخشهای الکترونیکی است.
همچنین در تعریف درب اتومات الکترومکانیکی باید گفت، این دربها با جک مکانیک باز و بسته میشوند و یکی از پرطرفدارترین نوع درب در بین انواع دربهای اتومات است. این دربها از دو بخش الکتریکی و مکانیکی ایجاد شدهاند. بخش مکانیکی بوسیله فرمانهای الکتریکی کنترل و راه اندازی میشوند. در انتهای این بحث نیز باید گفت، روش گیربکس، حرکت دورانی را به حرکت خطی تغییر میدهد. روش حرکت این جکهای بازویی، بوسیله چرخ دنده انجام میشود. رتور که درون استاتور تعبیه شده است، با ویژگی مغناطیسی عمل کرده و چرخ دنده را حرکت میدهد. جنس چرخ دنده میتواند از برنج یا پلاستیک باشد.
توضیحاتی درباره جک درب پارکینگ الکترومکانیکی
درباره نحوه عملکرد جک درب اتوماتیک، باید گفت؛ در جک الکترومکانیکی شاهد مکانیزم متفاوتی هستیم. همین موضوع موجب میشود تا یک سری عوامل به عنوان مزایا یا معایب خود را نشان بدهد. همان گونه که از عنوان جک بر میآید، درب با نیروی مکانیکی و برق به کار میافتد. این جکها با کمک چرخ دنده و گیربکس عمل کرده و به دو دسته بیست و چهار ولتی یا دویست و بیست ولتی قابل تقسیم است. چنانچه برق ساختمان قطع شود، عملکرد جکهای بیست و چهار ولتی متوقف نمیشود. ولی در جکهای الکترومکانیکی دویست و بیست ولتی ممکن است عملکردشان دچار اخلال شود، مگر این که به سیستم یو پی اس که از جمله لوازم جانبی درب اتوماتیک محسوب میشوند؛ مجهز باشند.
معایب و محاسن درب اتوماتیک الکترومکانیک
در سیستمهای درب اتوماتیک، بویژه در جکهای الکترومکانیکی، شاهد برخی از محاسن و معایبی در نحوه عملکرد آن هستیم.
معایب:
- تابلو فرمان این گونه جکها کوچک است
- به بازسازی و تعمیرات بیشتری نیازمند است
محاسن
- انعطاف پذیری قابل قبول
- به خاطر وجود قفل برقی، امنیت ساختمان را تامین میکند
مهمترین مشکلات درب اتوماتیک، در حوزه جکهای الکترومکانیکی، مشکلاتی است که بر اثر فشار مضاعف و فرسودگی سریع چرخ دنده و گیربکس اتفاق میافتد. از همین رو، جکهای هیدرولیکی به عنوان یک جایگزین خوب مطرح میشود. همانطور که در سطور فوق نیز آمد، این دربها با کمک فشار روغن به کار میافتند. امنیت این دربها نیز مطلوب ارزیابی شده است. لذا این گونه دربها در ساختمانهای اداری و مسکونی که تردد بالایی برخوردار هستند، مورد استفاده قرار میگیرد. نکته دیگر این که این نوع جکها از نقطه نظر ظاهری خیلی فرقی با هم نمیکنند. ولی از جهت قیمت و نحوه نصب می تواند تفاوتهایی داشته باشد. معمولا قیمت درب هیدرولیکی بیشتر از الکترومکانیکی میباشد.
در سیستمهای درب اتوماتیک، باید به تمامی نکات و ویژگیهای آن دقت کرد تا خرید خوبی داشته باشید. حتما از فروشنده از وزن، قابلیت تحمل درب و وزنی که روی آن فشار میآورد، سوالاتی بپرسید. چنانچه درب ساختمان فلزی و سنگین است، بهترین مورد را تقاضا کنید. به دمای شهری که در آن سکونت دارید، توجه کنید. حتما درباره امنیت دربها نیز اطلاعاتی کسب کنید و سپس اقدام به خرید نمایید. کمک گرفتن از مشاوران فروش، شما را به بهترین نتیجه خواهند رساند. به این مساله نیز توجه داشته باشید، ممکن است در برخی از دربها امکان باز شدن آن توسط افراد غیرمتفرقه بسیار راحت باشد که این نشان از امنیت پایین درب است.
بیشتر بخوانید: ۵ دلیل اصلی باز نشدن درب اتوماتیک
چرا سیستمهای درب اتوماتیک محبوبیت دارند؟
سیستمهای درب اتوماتیک، راحتی و آسایش خوبی به کاربرانش هدیه میدهد. باز کردن درب با دست کمی وقت گیر است. حتی با وجود این گونه دربها از شنیدن صدای بوق مزاحم ماشینی که قصد ورود به پارکینگ را دارد، دیگر خبری نیست. سهولت، امنیت و بهداشت بالا از دیگر موارد این نوع دربها میباشد. همچین درب اتومات برای افرادی که از ناتوانیهای جسمی رنج میبرند، بسیار مناسب است.